Zgodnie z przepisem art. 41 k.p.c.
Powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda.
Co w sytuacji, jeśli małżonkowie mieszkają za granicą i tym samym nie zachodzi żadna z wyżej wymienionych podstaw ustalenia właściwości sądu?
Na wstępie należy wskazać, że ww. okoliczność nie stanowi przeszkody wszczęcia postępowania o rozwód na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Podstawę orzeczenie rozwodu przez sądu polski stanowi art. 3 ust. 1 lit b) Rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylające rozporządzenie (WE) nr 1347/2000, zgodnie z którym W sprawach dotyczących rozwodu, separacji lub unieważnienia małżeństwa, właściwe są sądy Państwa Członkowskiego którego obywatelami są oboje małżonkowie. Kiedy już nie mamy wątpliwości, że nasza sprawa może zostać rozpatrzona w Polsce, musimy ustalić jaki sąd będzie właściwy do przeprowadzenia postępowania. W tym zakresie przepisy odsyłają nas do art. 45 k.p.c. zgodnie, z którym Jeżeli w myśl przepisów kodeksu nie można na podstawie okoliczności sprawy ustalić właściwości miejscowej, Sąd Najwyższy na posiedzeniu niejawnym oznaczy sąd, przed który należy wytoczyć powództwo. Z wnioskiem, o którym mowa może wystąpić do SN sam zainteresowany bądź Sąd Okręgowy, do którego wpłynął pozew o rozwód. Osobiście uważam, że wystąpienie do SN przed złożeniem pozwu o rozwód jest lepszym i przede wszystkim szybszym rozwiązaniem. Wniosek w przedmiocie ustalenia właściwości sądu jest wolny od opłat.
Radca Prawny BKNS LAW Kancelarie Radców Prawnych